Zdecydowana większość kierowców dokonuje napraw swoich pojazdów dopiero, kiedy dochodzi do ich uszkodzenia, czasem jednak warto zadbać o wymianę części eksploatacyjnych szybciej by uniknąć nagłej usterki, kiedy więc należy wymienić katalizator czy inne elementy układu wydechowego?
Do najważniejszych elementów układów wydechowych należy katalizator, filtr cząstek stałych, kolektor oraz tłumik. Zazwyczaj wymiany wspomnianych elementów dokonujemy dopiero w momencie, kiedy dojdzie do ich usterki czy uszkodzenia. Usterka każdego z elementów niesie za sobą nieprzyjemne konsekwencje. Do jednych z najdroższych napraw zalicza się wymiana katalizatora oraz filtra cząstek stałych. Warto nie dopuścić do sytuacji, kiedy katalizator, filtr będzie niesprawny, należy mieć świadomość, kiedy należy wymienić katalizator czy filtr DPF. Niesprawny katalizator może spowodować nagłe unieruchomienie Twojego pojazdu co poza kosztami naprawy może mieć dodatkowe konsekwencje. Monitorujmy stan naszych pojazdów i dokonujmy wymiany części, wtedy kiedy ich stan zużycia jest wysoki, pozwoli nam to uniknąć niespodziewanej usterek.
Co to jest katalizator?
Katalizator jest jednym z elementów układy wydechowego pojazdów spalinowych. Jak sama nazwa wskazuje pełni rolę katalizującą, w przypadku pojazdów spalinowych rola ta polega na zmniejszaniu, katalizowaniu ilości szkodliwych substancji emitowanych do atmosfery. Z czego zbudowany jest katalizator? Katalizator zbudowany jest z obudowy, o kształcie nieregularnego cylindra, w którym znajduje się wkład ceramiczny pokryty pierwiastkami szlachetnymi, m.in. palladem czy platyną.
W związku z coraz bardziej restrykcyjnymi normami każdy współczesny samochód z silnikiem spalinowym ma zamontowany katalizator. Wyróżnia się również normy emisji spalin, które musi spełniać pojazd, żeby został dopuszczony do ruchu. Obecnie obowiązującymi normami emisji spalin jest Euro-5 oraz Euro-6. W mniej rozwiniętych krajach, szczególnie na wschodzie Europy normy są mniej restrykcyjne. Wszystkie te zabiegi mają na celu poprawę jakości naszego powietrza.
Jaki są objawy niesprawnego katalizatora?
Warto z wyprzedzeniem zdiagnozować moment, kiedy wymiana katalizatora jest niezbędna pozwoli nam to uniknąć nieruchomienia pojazdu, będziemy mogli również zaplanować w budżecie koszty związane z wymianą. Jednym z objawów, który sugeruje nam problem z katalizatorem będzie wyświetlanie się kontrolki „check engine”. Kontrolka „check engine” ma kształt zarysu silnika i może zapalić się w kolorze pomarańczowym lub czerwonym. Kolor pomarańczowy będzie oznaczał usterkę, po jej wyświetleniu należy jak najszybciej zgłosić się do serwisu, czerwony kolor będzie oznaczał unieruchomienie pojazdu. Nie należy lekceważyć sytuacji, kiedy kontrolka zapali się na pomarańczowo, ponieważ uszkodzenia mogę negatywnie wpłynąć na stan innych podzespołów co narazi nas na dodatkowe koszty.
Katalizatory wraz z filtrami cząstek stałych są jedynymi z elementów układów wydechowych, które stosunkowo często ulegają awarii. Niestety koszty z tym związane są dosyć wysokie.
Uszkodzenie czy zapchanie katalizatora może również objawiać się poprzez spadek mocy samochodu. Niedrożny katalizator obniża moc pojazdu oraz silnika, w ten sposób pojazd nie może pracować na pełnych obrotach. Zmiana pracy silnika będzie odczuwalna. Spadek mocy i zła praca silnika może również spowodować, że silnik od razu po odpaleniu będzie gasł i uniemożliwiał jego pracę.
Samochód z zapchanym katalizatorem może nie tylko stracić przyśpieszenie i moc, ale również wydawać dziwne, nie naturalne dźwięki oraz zapach. Praca zapchanego katalizatora będzie powodowała emitowanie specyficznego, metalowego dźwięku. Problem będzie również dotyczył zapachu spalin, który może się unosić w kabinie samochodu po dłuższym postoju samochodu. Problem z przepływem spalin przez katalizator będzie również skutkowała mniejszą ilością zanieczyszczeń emitowanych z rury wydechowej.
Jak dbać o katalizator?
Żywotność katalizatorów podobnie jak innych części mechanicznych zależy od naszej eksploatacji samochodu. Dbając o nasz samochód oraz katalizator spowolnimy proces jego zapchania oraz przesuniemy w czasie potrzebę wymiany. W takim razie jak dbać o katalizator? Przede wszystkim do zapchania katalizatorów i filtrów DPF dochodzi z powodu ograniczenia procesu samoregeneracji. Samoregeneracja jest procesem, w którym pojazd osobowy pod wpływem jazdy na wysokich obrotach wewnątrz katalizatora dopala część sadzy i zanieczyszczeń, przepływających przez układ wydechowy. Praca silnika na wysokich obrotach zwiększa temperaturę pracy silnika i katalizatora, wtedy dochodzi do samoregeneracji. Żeby zadbać o nasz katalizator musimy przynajmniej raz w tygodniu spowodować pracę silnika na wysokich obrotach podczas jady na przynajmniej 10-15 kilometrów drogą ekspresową lub autostradę. Dla katalizatorów czy filtrów cząstek stałych wrogiem jest praca silnika na niskich obrotach. Stanie w korkach, jazda na krótkich dystansach, częste włączanie silnika to wszystko powoduje, że samochód emituje spaliny, w takich przypadkach katalizator nie wypala aż tyle powstającej sadzy.
Jeśli chcemy, żeby nasz katalizator służył nam jak najdłużej należy eksploatować go w sposób rozważny i nie narażać go na ewentualne uszkodzenia mechaniczne. Katalizator jest bardzo czuły na zmianę temperatury, trzeba uważać, żeby nagle go nie schłodzić. Unikajmy wjeżdżania w głębokie kałuże, czy mycia podwozia samochodu po przejechaniu wielu kilometrów. Również nie podjeżdżajmy pod zbyt wysokie krawężniki, unikajmy jazdy po mocno nierównych drogach, możemy zahaczyć katalizatorem o przeszkodę i spowodować uszkodzenie.
Co zrobić z zapchanym katalizatorem?
Wiemy już co to jest katalizator, jakie są objawy zapchanego katalizatora, kiedy trzeba wymienić katalizator, jak zadbać o katalizator, więc nasuwa się pytanie co zrobić z zapchanym katalizatorem? W przypadku zapchania katalizatora mamy kilka rozwiązań. Naprawić katalizator możemy na kilka sposobów – dokonując wymiany katalizatora na nowy, używany, regenerowany czy też wyciąć katalizator. Najlepszym, ale też najdroższym sposobem na zapchany katalizator jest jego wymiana na nowy, oryginalny produkt. W przypadku oryginalnych katalizatorów mamy pewność, że będzie on pasował oraz spełniał prawidłowo swoje funkcje. W przypadku oryginalnego, ale używanego katalizatora nie jesteśmy pewni jego stanu i jakości. Jeśli natomiast zamontujemy katalizator nowy, ale nie oryginalny – „zamiennik” może się okazać, że nie jest on w pełni kompatybilny z resztą układu wydechowego i nie pasuje. Najlepszym rozwiązaniem wydaje się zakup katalizatora nowego, jednak jego cena, szczególnie w autoryzowanym serwisie może odstraszać. W naszej firmie oprócz katalizatorów nowych polecamy również zakup katalizatorów regenerowanych. Regeneracja katalizatorów czy filtrów DPF jest obecnie coraz bardziej popularna. Regeneracja jest działaniem proekologicznym, powoduje ograniczoną produkcję nowych części. Oprócz tego regeneracja jest zdecydowanie tańsza niż zakup nowego produktu. Ostatnim i kontrowersyjnym sposobem zlikwidowania problemu katalizatora jest wycięcie katalizatora. Jeszcze kilkanaście lat temu usuwanie katalizatorów było bardzo powszechne, proces ten jednak ma zdecydowanie więcej wad niż atutów. Wycięty katalizator zatruwa nasze środowisko, nas samych, emituje zdecydowanie więcej spalin. Jeśli nasz samochód nie posiada katalizatora możemy narazić się na bardzo wysoki mandat a także problemy z otrzymaniem przeglądu technicznego auta. Zdecydowanie odradzamy wycinanie katalizatorów.
Układy wydechowe są specyficznymi elementami naszych pojazdów, nie widoczne na pierwszy rzut oka, mimo to bardzo ważne. Katalizatory i filtry DPF dbają o jakość spalin wydalanych przez samochód, ich niesprawność może nagle unieruchomić nasz pojazd i narazić na spore koszty. Jeśli chcemy uniknąć niespodziewanych kosztów musimy wiedzieć, kiedy wymienić katalizator czy filtr DPF ale też jak dbać o katalizatory i filtry. Korzystajmy z naszych pojazdów nie tylko w strefie miejskiej, wprowadzajmy je systematycznie na wysokie obroty a także unikajmy szybkiej jazdy po nierównym terenie, to wszystko pozwoli nam zachować dłuższą żywotność i cieszyć się jazdą.